مهربانا،
در آیۀ 219 سورۀ بقره فرمودهای:
یَسْأَلُونَکَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَیْسِرِ ۖ قُلْ فِیهِمَا إِثْمٌ کَبِیرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَکْبَرُ مِنْ نَفْعِهِمَا ۗ وَیَسْأَلُونَکَ مَاذَا یُنْفِقُونَ قُلِ الْعَفْوَ ۗ کَذَٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُمُ الْآیَاتِ لَعَلَّکُمْ تَتَفَکَّرُونَ
دربارۀ شراب و قمار از تو سؤال میکنند، بگو: «در آنها گناه و زیان بزرگی است؛ و منافعی (از نظر مادی) برای مردم در بردارد؛ (ولی) گناه آنها از نفعشان بیشتر است. و از تو میپرسند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: از مازاد نیازمندی خود.» اینچنین خداوند آیات را برای شما روشن میسازد، شاید اندیشه کنید. [ترجمۀ آیتالله مکارم شیرازی]
خُب خدایا. قصد جسارت ندارم. ولی چرا این آیه را با مزایای اندک (فیهما ... منافع للناس) و مضرات فراوان (و اثمهما اکبر) آن ادامه ندادی و این موارد را برای ما تشریح نکردی؟ به نظرت بهتر نبود همینجا قائله را ختم به خیر میکردی تا ما مجبور نشویم به روایات پناه ببریم؟
حرف تو یقیناً بیحکمت نیست ولی در جایجای قرآن میگویی: "واکثرهم لایعقلون". من هم سعی کردم در ظاهر جزو این گروه نباشم ولی چه کنم که سوزنم روی این آیه گیر کرد.
خیلیها احتمالاً این حرف من را بیادبی به دین و گستاخی میدانند. اشکال ندارد. بگذار هرچه میخواهند بگویند، بگویند. حتی اگر من چنین مجوزی برایشان صادر نکنم، آنها یقیناً چنین کاری را خواهند کرد.
ولی واقعاً برایم سؤال است. با اینکه هنوز کل قرآن را یکبار نخواندهام و نمیدانم برداشتم تا چه اندازه سطحی است، ولی برایم همیشه سؤال بوده است. اینکه یعنی این دستور تو یک مورد استثناء هم ندارد؟
کاش بعضی چیزها را -در همین کتابی که به معجزه از آن تعبیر میکنند- به صورت شفاف و روشن برای ما توضیح میدانی تا در این مسائل چندان اختلاف نباشد و هرکس نخواهد برداشت و نظر خود را به ما تحمیل کند.
شاید یکی از دلایلی که چندان به خواندنِ تفاسیر علاقه و تمایلی ندارم، همین مورد است. فکر میکنم اگر صلاح و ضرورت میدانستی، در مورد بعضی چیزها برایمان بیشتر توضیح میدادی.
اجازه بده که چنین تصور کنم که تو از ما توقع داری بعضی چیزها را ،بدون هیچ قید و شرط و بدون هیچ عذر و بهانهای، بپذیریم و به قول معروف اِنقُلت نیاوریم.
شاید برایت سؤال باشد که چرا آنها را اینجا نوشتم؟
جواب من را هم احتمالاً میدانی. راستش را بخواهی، دوست داشتم اگر دوستی از این خانه عبور کرد و توضیح (نه توجیه) یا دلیلی داشت که میتوانست منِ سختگیر را قانع کند، برایم بگوید تا بتوانم حکمت بعضی از حرفهایت را بیشتر درک کنم.
امیدوارم اگر خطایی از این بنده سر زده و اگر پایم را از گلیمم درازتر کردهام، من را به بزرگی و کرم خودت ببخشی.
بندۀ تو،
سینا شهبازی.